Discriminatie is veel meer dan alleen een gevoel. Het is gif.

In opinie door Ewoud Butter op 22-09-2017 | 10:56

Toen gisteren bekend werd dat vooral in Nederland moslims zich in toenemende mate gediscrimineerd voelen, regende het als altijd op sociale media relativerende en bagatelliserende opmerkingen of smoesjes om discriminatie goed te praten en de schuld bij de slachtoffers te leggen.

Ten onrechte. Dat er in Nederland op flinke schaal wordt gediscrimineerd is inmiddels meer dan afdoende aangetoond. Het is de hoogste tijd te stoppen met wegkijken en discriminatie echt stevig aan te pakken.

Stel je discriminatie in Nederland aan de orde, dan krijg je keer op keer direct een leger 'ja, maar' roepers over je heen die stellen:

  • dat het allemaal wel meevalt,
  • dat discrimineren nu eenmaal menselijk is
  • dat discriminatie vooral een gevoel is
  • dat de slachtoffers zich niet moeten wentelen in slachtofferschap en maar wat weerbaarder moeten worden, zich moeten invechten, zo u wil
  • dat de racismekaart te snel getrokken wordt
  • dat er een antidiscriminatie'industrie' of -maffia bestaat die naar subsidies hengelt
  • dat de slachtoffers het er zelf naar maken omdat ze tot een collectief behoren waarvan individuen in Nederland of elders in de wereld verantwoordelijk zijn voor wandaden,
  • dat de slachtoffers zich zelf provocerend gedragen
  • dat slachtoffers in andere situaties zelf minstens zo erg discrimineren.

Discrimineren? Dat doen de anderen

Allemaal excuses om zelf geen actie of verantwoordelijkheid te hoeven nemen. Smoesjes om discriminatie goed te praten, de schuld en de oplossing af te schuiven op anderen. Lekker makkelijk. Daarbij geldt in het algemeen dat we doorgaans gemakkelijker compassie kunnen hebben met de (vermeende) slachtoffers wanneer we ons met hen kunnen identificeren en dat het wat meer moeite kost diezelfde compassie op te brengen wanneer we ons kunnen identificeren met de (vermeende) daders. 'Discrimineren? Dat doen de anderen.'

En ja, alle mensen discrimineren, mensen moeten weerbaar zijn, er zijn inderdaad geregeld gevallen waarin veel te snel 'discriminatie' 'racisme', 'antisemitisme', 'moslimhaat' etc. wordt geroepen, er wordt wel eens hysterisch gedaan door belangengroepen die zonder feitelijke onderbouwing roepen dat het erger is geworden en het wentelen in slachtofferschap is doorgaans een weinig productieve en niet aan te moedigen houding.

Dat er wordt gehamerd op weerbaarheid is dan ook prima, maar discriminatie is niet alleen het probleem van het slachtoffer. Dezelfde 'ja-maar-roepers' die discriminatie bagatelliseren, kunnen tegelijkertijd vaak hoog opgeven over onze superieure westerse waarden, over democratie en mensenrechten.

Discriminatie is niet alleen een kwestie van gevoel

Beste mensen, wanneer je toestaat dat in Nederland op grote schaal wordt gediscrimineerd, bijvoorbeeld op de arbeidsmarkt, dan sta je toe dat in Nederland op grote schaal de wet wordt overtreden, dat de door ons zo gekoesterde mensenrechten worden geschonden. Discriminatie wordt nu op te vaak gedoogd en goedgepraat. Mooier kunnen we het niet maken. En nee, discriminatie is niet alleen een kwestie van gevoel of het wentelen in slachtofferschap. Het bestaat. Lees de volgende stukken er maar even op na:

Of zie hier: een overzicht met nog veel en veel meer publicaties over discriminatie in Nederland, met onder andere de cijfers van de antidiscriminatievoorzieningen, het CIDI, politie, de monitor moslimdiscriminatie, internetmeldpunten e.d. Of kijk naar onze lijst met (gewelds)incidenten gericht tegen moskeeen en wil je naar aanleiding van het gisteren gepubliceerde onderzoek naar moslimdiscriminatie weten wat de triggerfactoren van moslimdiscriminatie zijn, lees dan dit artikel.

Discriminatie is dus geen gevoel van slachtoffers, maar een realiteit en het komt in Nederland op flinke schaal voor. 'Ja, maar in andere landen (bij voorkeur islamitische) is het veel erger' is geen argument. Wanneer de buurman zijn vrouw harder slaat, is het geen reden daar zelf dan ook maar mee door te gaan. Korte rokjes of sluiers zijn geen reden om vrouwen lastig te vallen en van mannen of vrouwen die hand in hand lopen blijf je af net als van politici of opiniemakers die een andere mening hebben. Wat de staat Israel wel of niet doet, kan nooit een reden voor antisemitisme in Nederland zijn, net zo min als het geweld van terroristen die door de islam zijn geïnspireerd of de discriminatie van christenen in islamitische landen excuses kunnen zijn voor moslimdiscriminatie in Nederland.

Kabinet Rutte II

De conclusie van het  ECRI dat Nederland te weinig tegen discriminatie en racisme doet, werd door het kabinet  Rutte II hooghartig weggehoond. Voormalig ombudsman Brenninkmeijer hierover:

De politiek toont zich ongenaakbaar. Ik heb het zelf ook gemerkt dat ik op een gegeven moment over mensenrechten begon en direct had ik de minister-president tegen mij die zei 'waar bemoeit de Ombudsman zich eigenlijk mee want er is toch niks aan de hand'. Dus dat is de houding. Nederland vindt dat mensenrechten een buitenlands onderwerp is en geen intern onderwerp.

De eerlijkheid gebiedt overigens te zeggen dat het huidige kabinet Rutte II de afgelopen jaren wel degelijk meer prioriteit is gaan geven aan de aanpak van discriminatie, maar het is niet meer dan een voorzichtig begin. Rutte III zal de aanpak fors moeten intensiveren. De gevolgen van discriminatie kunnen groot zijn. Het SCP schrijft:

De ervaring uitgesloten en gediscrimineerd te worden, kan een grote impact op iemands leven hebben. Door discriminatie verminderen bijvoorbeeld de kansen op het hebben van betaald werk en het doorstromen naar hogere functies. Daarnaast heeft discriminatie gevolgen voor de (psychische) gezondheid en het welzijn van mensen. Etnische discriminatie leidt er bijvoorbeeld toe dat mensen met verschillende etnische achtergronden niet even vanzelfsprekend het gevoel hebben dat ze tot Nederland of de stad waar ze wonen behoren.

Geen kwestie van deugen of niet deugen

De aanpak van discriminatie is niet alleen een kwestie van 'deugen' of 'niet deugen'. Het is ook niet alleen een kwestie van 'gevoel' of 'perceptie'. Het gaat ook om de sociale samenhang in de samenleving, het handhaven van de verzorgingsstaat en de (gevoelens van) veiligheid.

En als je niet vatbaar bent voor deze argumenten, dan misschien voor financiële: het uitsluiten van groepen mensen kost de samenleving, de belastingbetaler, zo u wil de hardwerkende Nederlander, op den duur heel veel geld.

Een voorbeeld: De werkloosheid onder jongeren met een migratieachtergrond is nog altijd 2,5 keer zo hoog als onder autochtone jongeren. Dertien procent van jongeren met een migratieachtergrond is werkloos. Dat betekent dat in sommige buurten nog steeds een groot deel van de jongeren werkloos is en er een cultuur van langdurige werkloosheid kan ontstaan. En nee, dat komt absoluut niet alleen door discriminatie. Het heeft ook te maken met opleidingsniveau, school- en beroepskeuze, netwerken etc., maar vele van de hierboven genoemde onderzoeken hebben inmiddels afdoende aangetoond dat discriminatie wel degelijk een (grote) rol speelt.

Het SCP schrijft in Integratie in Zicht (2016):

De tweede generatie is de motor achter het gestegen opleidingsniveau en de verbeterde taalbeheersing, maar de kansengelijkheid op de arbeidsmarkt is de afgelopen tien jaar niet wezenlijk veranderd. Of in termen van dit rapport: evenredigheid ten aanzien van de werkloosheid is bij de tweede generatie de afgelopen tien jaar niet dichterbij gekomen. Betere hulpbronnen in de vorm van Nederlandse taalbeheersing en hogere opleidingsniveaus zijn kennelijk niet voldoende. Dat hangt onder meer samen met discriminatie.

De prijs voor discriminatie betalen de gediscrimineerde jongeren in eerste instantie zelf, maar indirect betalen we daar uiteindelijk met z'n allen een flinke prijs voor. Politici die niet keihard knokken om hier verandering in te brengen, spelen met vuur en zijn geen knip voor hun neus waard.

Dames en heren politici, verlaag dus de drempel om discriminatie te melden, geef politie en justitie meer armslag om het aan te pakken, maak geen onderscheid of hierarchie tussen verschillende vormen van discriminatie, doe geen zaken meer met bedrijven of politieke partijen die discrimineren, praat etnisch profileren niet goed, maar pak het aan en geef vooral het goede voorbeeld: treed op tegen ambtenaren die discrimineren en zorg zelf voor een gedegen diversiteitsbeleid - niet alleen bij de overheid, maar ook binnen politieke organisaties. 

Niet langer gedogen van discriminatie

Discriminatie is een overtreding van de wet, net als fraude, diefstal, verkrachting etc.. Wanneer discriminatie niet snoeihard wordt aangepakt, net als andere wetsovertredingen, staan we toe dat de etnische onderklasse in sommige buurten steeds groter wordt. Dan staan we toe dat we een samenleving worden/blijven waarin bijvoorbeeld je etnische afkomst, je sekse of je geloof bepalend zijn voor je toekomstkansen, dan staan we toe dat moslims, joden, LHBT's, zwarten en vrouwen zich in bepaalde buurten of bepaalde uitgaangsgelegenheden niet veilig voelen, dan staan we toe dat segregatie en polarisatie toenemen, met alle gevolgen van dien.

Dan sta je toe dat een hoeveelheid gif verspreid wordt die je niet meer met leuke gesubsidieerde dialoogbijeenkomsten, een lezing, buurtborrels of andere goedbedoelde projectjes kunt wegnemen. 

Ewoud Butter is zelfstandig onderzoeker en hoofdredacteur van Republiek Allochtonië. Meer informatie op zijn website of volg hem op twitter.

foto: pixabay


Meer over antisemitisme, discriminatie, homofobie, moslimdiscriminatie, moslimhaat.

Delen: